Elektrik enerji abonelerinden alınan kayıp-kaçak bedelleri faturaları şişirmeye devam ediyor. Elektrik faturalarında açık ya da gizli bir şekilde yer alan kayıp-kaçak bedellerinin oranları, aktif enerji kullanım bedelinin yüzde 16 ile yüzde 21'i arasında değişiyor.
Enerji Bakanı Taner Yıldız Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)'ye verilen bir soru önergesinde, elektrik faturalarına kaçak elektrik kullanımının yüzde 9.2 olarak yansıtıldığı açıklamıştı.
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu, faturalardaki kayıp kaçak bedeli hakkında, "Enerji bakanı doğru söylemiyor ya da matematik kuralları değişti" dedi ve ekledi: "Sayın Taner Yıldız, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde soru önergesine yönelik verdiği cevapta kayıp kaçak bedelinin yüzde 9.2 civarında olduğunu söylemişti. Oysa bize gelen fatura örneklerinde 2013 Aralık ayında yüzde 22.5, Ocak 2014 ise yüzde 18.5 oranında. Sayın bakanın belirttiği 9,2'nin iki katı olduğunu ortaya koymamaktadır. Ayrıca 33 milyon aboneden meskenlerde elektrik kullanan tüketiciler kendi kullandıkları elektrik bedelini ödemekte zorluk çekerken başkasının kaçak kullandığı bedeli ve bunun yanında 8 ayrı kalemde de çeşitli ücretleri ödemek istemiyorlar."
KAÇAK BEDELİ HESAPLAMA
Ağaoğlu, elektrik faturalarında kayıp kaçak bedelinin bilirkişiler tarafından hesaplandığını, bazı elektrik dağıtım şirketlerinin ellerinde daha önceden hazırlanmış faturalar olduğundan, bu bedelleri açıkça yazdıklarını belirtti. Bu konuda uzman bilir kişiler, Elektrik Mühendisleri Odası yetkilileri ile yaptığımız incelemelerde, elektrik bedelinin içine girmiş olan gizli kayıp kaçak bedelini de hesaplayabildiklerini aktaran Aydın Ağaoğlu, "Dokuz kalemi bulan ücretlere vatandaşlar tepkili; ekonomik zorluk içindeki tüketiciler temel ihtiyaçlarında olan elektriği daha az tüketmek için ailece tek odaya toplanarak tasarruflu ampul eşliğinde televizyon izlerken, gelen yüksek faturaları, kaçak bedelleri ve diğer kalemlerde yansıtılan ücretleri tepkiyle karşılıyorlar" dedi.
"HUKUSUZDUR, ADİL DEĞİLDİR"
Ağaoğlu, elektriğin temel ihtiyaç olduğunu belirterek şunları söyledi: "Elektrik Piyasası Kanunu'da EPDK'nın tüketicilere ekonomik kaliteli ve kesintisiz elektrik enerjisi sunmasını emretmesine rağmen, hem kesintili hem de voltaj düşüklüğü nedeniyle sıkıntı yaşayan tüketiciler üstüne birde kaçak kullanılan bedeli ve diğer 8 kalemi ödemekle karşı karşıya kalmışlardır. Bu nedenle özellikle yasal olmayan kaçak bedel ile ilgili tüketici heyetine başvuran on binlerce kişi lehine kararlar çıkmış. Bu kararlar pek çok mahkeme tarafından da onaylanmış ve Yargıtay incelemesinden de geçmiştir. Ödedikleri ücretleri geri aldılar. Ancak bu bedel hukuka aykırı şekilde yansıtılmaya devam ediliyor. Bu işin altında siyasi nedenler. Biraz suiistimal var, kaçak kullanıma menfaat nedeniyle göz yumulması... Ülkemizde faaliyet gösteren 25 dağıtım bölgesi incelendiğinde kayıp kaçak kullanım Doğu ve Güneydoğu'da yaygınlaşmış durumda. Gaziantep ve Denizli gibi sanayileşmiş illerde bu oranın yüzde 1'lere kadar düştüğünü görmekteyiz. Bu noktada dağıtım şirketlerinin kaçak kullanımı tespit edip, kullanıcılardan bedeli almalıdır. Vatandaşlardan kaçak kullanım bedelinin tahsil edilmesi hukuksuzdur, adil değildir."
HAKSIZ KAZANÇ
Aydın Ağaoğlu, vatandaşların ikamet ettikleri il ve ilçelerde ki kaymakamlıklar içerisinde bulunan tüketici hakem heyetlerini başvurabileceklerini belirterek sözlerini şöyle sürdürdü: "33 milyon abonenin bir anda başvurması tüketici heyetlerini dosya yükü altında bırakır. 33 milyon aboneyi tüketici heyetine yönlendirmek akla sığmaz. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK)'ya bunun çözmek kanunla verilmiş görevdir. Kaçak kullanıma müsamaha göstermemelidir. Esasen kaçak kullanımın tespiti çok kolaydır. Yüksek gelirimin trafoya girişi ile çıkışından ve nereleri gittiği üzerinden bellidir. Tespiti çok basit olmasına rağmen elektrik dağıtım şirketleri kaçak kullanımı önlememe konusunda çalışmamaktadırlar. Vatandaşlar; kaçak bedelini kendilerinden haksız tahsil edilen bedel olduğunu söylüyorlar ve kaçak elektrik kullanan yakalandığında, kendisinden tahsil edilen bedelin faturalarına indirim olarak yansıtılmamasından şikayet ediyorlar."
Türkiye'nin farklı yerlerinden TÜDER'e ulaşak elektrik faturalarında da kaçak bedelinin yüzde 16 ile yüzde 21 arasında değiştiği görülürken bazı dağıtıcıların bu bedeledi açıkça yazdığı bazı faturlarda ise bu bedelin bulunmadığı dikkat çekti.
ELEKTRİK TOPTAN FİYATINA GELEN ZAM
Elektrik toptan fiyatına yapılan zammın perakende fiyatlarına yansıması konusunda da Ağaoğlu şunları söyledi: "EPDK'nın açıklamasında 1 Temmuz'a kadar nihai tüketiciye fiyat artışı yansıtılmayacağı açıkça ifade ediliyordu. Yılbaşında Türkiye Elektrik İletim (TEİAŞ) tarafında çıplak elektrik fiyatında yapılan indirim dağıtım şirketlerine bırakılmış, bu indirim yüzde 68'i sayaç okuma, perakende satış gibi kalemlere eklenerek tüketiciye yansıtılmadı. Dolayısıyla EPDK'nın çıplak enerji fiyatına getirdiği 1 kuruşluk artışın tüketicilere zam bahanesi olarak gösterilmemesi gerekir."
